تهران - تحریریه - نمایندگان مجلس پس از بازدید از ایران خودرو مطالبی درباره خودروسازی و استفاده از دانش گفتند که نشان می دهد هنوز بدیهیات تولید و شرکت داری را فهم نکرده اند.

بازدید چند نماینده سرشناس مجلس یازدهم از شرکت ایران خودرو و صحبت هایی که متعاقب آن داشتند نشان داد که نمایندگان مجلس هنوز بدیهیات تولید و شرکت داری را فهم نکرده اند و وضعیت صنعت خودرو کشور با چنین نگرش ناقصی بهبود پیدا نمی کند.

علی کریمی فیروزجائی عضو هیات رئیسه مجلس یازدهم و سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی در گفت‌وگو با خانه ملت پس از بازدید از گروه صنعتی ایران خودرو، سخنانی بر زبان آوردند که محورهای اصلی آن شامل موارد زیر است:

- کمیسیون های آموزش، تحقیقات و صنایع و معادن مجلس می‌توانند حلقه اتصال میان شرکت‌های دانش بنیان و مجموعه‌های صنعتی از جمله دو خودروساز بزرگ کشور باشند... اگر به دنبال اقتصاد مقاومتی و توجه به تولید داخلی هستیم، استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان راه میان بُری برای تولید کالاها و قطعات وارداتی است...

- طی سال‌های گذشته نمایندگی‌های ایران خودرو در برخی از شهرها مانند خراسان و مازندران راه اندازی شده است که می توان بخشی از تولیدات را به این نمایندگی منتقل کرد تا فرصت اشتغال برای شهرستان ها نیز ایجاد شود...

- کیفیت خودروهای داخلی قابلیت رقابت با همتایان خارجی خود را دارند...

و در نهایت کریمی فیروزجائی در سخنی حیرت آور،  تولید خودروهای خاص در ایران خودرو که مشتریان تاکنون ناچار به خرید نوع خارجی آن بودند را اتفاق مبارکی خواند و ادامه داد: معاونت علمی فناوری باید به کمک خودروسازان کشور بیاید. اگر بخواهیم صادقانه برخورد کنیم باید اعتراف کنیم که این سخنان ماقبل نقد است و حتی ارزش بررسی هم ندارد، اما سکوت؛ کمکی به افزایش فهم عمومی در مساله خودرو نمی کند و ضامن ادامه بیشتر؛ وضع موجود است. نمی توان بدون اینکه از لحاظ نظری مشکل فهم شده باشد انتظار عمل مصلحانه داشت و چالش پایدار در صنعت خودرو کشور باید این یقین را ایجاد کرده باشد که با پیچیدن نسخه های تکراری، غیر از نتایج تکراری، چیزی عاید کشور نمی شود و مردم تحمل مکررات را ندارند و نمی توانند بپذیرند که مردم در کشورهای فقیر همسایه خودروهای روز جهانی را سوار شوند و در ایران برای تولید داخلی شدن فلان قطعه ماشینی که دیگر از 30 سال پیش توسط فلان خودروساز درجه سوم فرانسوی تولید نمی شود، کارناوال شادی راه بیافتد.

شرکت های دانش بنیان و شرکت های جهل بنیان

نخستین سوتفاهم نه فقط در مجلس که در فضای عمومی اقتصاد و صنعت ایران، وجود پدیده ای به نام شرکت های دانش بنیان است. گویی در دنیا شرکت ها را به دانش بنیان و جهل بنیان تقسیم می کنند! هر شرکتی برای سودآوری بیشتر از دانش بشری در حوزه های مدیریتی، صنعتی، بازاریابی و تبلیغات و مانند اینها استفاده می کند و دانش جز جدانشدنی از کنش بشری است. این استفاده از دانش هرچه گسترده تر و بابرنامه تر انجام شود نتایج بهتری دارد و هرچقدر کندتر و با خلاقیت و بهینه سازی کمتر باشد، عملکرد بدتری دارد. نتیجه نهایی نیز در جایگاه شرکت در بازار و در بستر مبتنی بر فضای رقابتی مشخص می شود. حال بازگردیم به سخنان نمایندگان محترم مجلس یازدهم که از گروه صنعتی ایران خودرو بازدید داشته اند. این نمایندگان محترم خوشحال هستند که ایران خودرو؛ خودروهایی که قبلا واردات می شده را هم اکنون تولید می کند و خواستار استفاده از ظرفیت معاونت فناوری نهاد ریاست جمهوری برای کمک به صنعت خودروسازی بوده و قول کمک می دهند. قول چه کمکی می دهند؟ قول می دهند که وساطت کنند تا معاونت علمی برای خودروسازان قطعات سابقا وارداتی را طراحی کند! شاید هم پلتفرم جدید بسازد! آیا خودروسازان کشور برای خریدن طرح شرکت های طراح نیازی به معرفی نمایندگان مجلس دارند؟ مگر این کنش و واکنش اقتصادی نیست، اگر هست، که هست، چه نیازی به معرفی افراد سیاسی دارد؟ مگر برون سپاری طرح و کالا در صنعت؛ ازجمله صنعت خودروسازی؛ امری بدیهی و مکرر نیست؟ پس چرا در مورد خودروسازان نیاز به استفاده از معرفی نمایندگان مجلس احساس می شود؟ در بازار به شدت ناهمگن خودرو، ایران خودرو کدام خودروهای سابقا وارداتی را تولید و جانشین نمونه خارجی کرده است؟ بگذارید حدس بزنیم:

1. تویوتا رافور
2. رنو کولئوس
3. میتسوبیشی اوتلندر
4. پورشه ماکان
5. هیوندای آزرا
6. بی ام و ایکس 4
7. کیا سورنتو
8. ...

از نظر هر فرد عادی و غیرمتخصصی این سخن بی معنی است و خودروی داخلی را جایگزین خودروی سابقا وارداتی کرده ایم نشان از این دارد که گوینده کلا نمی داند درباره چه چیزی صحبت می کند. زیرا درباره یک کالای همگن صحبت نمی کنیم، بلکه درباره صنعت خودرو با تولیدات به شدت ناهمگن صحبت می کنیم که هزاران نمونه و پلتفرم متفاوت از آن در جهان وجود دارد و فقط می توان سهم شرکت ها و یا کشورهای سازنده از بازار را از هم تفکیک کرد. ظاهرا سیاستگذاران کشور غیر از سیاست حمایت جدی و کامل از صنعت خودروسازی در بستر رقابت، حاضرند هر سیاست دیگری را برای بار بی نهایت امتحان، و حتی آبروی خود را با بیان سخنان بی معنی و نسنجیده حراج کنند. خودروسازان ایرانی می بایست با وام هایی با نرخ سودی که رقبای آنها در سایر کشور دریافت می کنند، تامین مالی شوند. دولت باید مانند بسیاری از کشورها برای خرید خودروهای ملی مشوق تعریف کند و طبیعتا کارگر ارزانتر، انرژی ارزانتر و سایر مزیت ها هم به کمک خودروسازان خواهد آمد. اما همه این حمایت ها باید در یک بستر رقابتی تعریف شود، زیرا تا زمانی که واردات خودرو برعکس بسیاری از کالاهای ساده مانند دگمه لباس، لیوان، مداد، کفش و هزاران کالای ساده دیگر، ممنوع باشد، توصیه خودروسازان به استفاده از ظرفیت شرکت های دانش بنیان برای حل مشکل بحران در صنعت خودروی ایرران، فقط یک شوخی تلخ است که گوینده را به طنز روزگار تبدیل می کند. نتیجه سیاست کنونی کشور در صنعت خودرو، تحقیر ملی و تبدیل شدن آن به عنصری برای ناکام نشان دادن مدیریت کلان نظام است، حتی اگر این مدیریت در سایر حوزه ها مانند حوزه های امنیتی و منطقه ای، به اندازه تاریخ ایران افتخار آفریده باشد. پایان/